“We hebben een visie en missie gemaakt, en nu moeten onze medewerkers dat gaan doen en verder geen gezeur.’ Dat is een veelgehoord geluid wat in menig directiekantoor klinkt. De strategie van de leider is dan vaak om door middel van dominant gedrag dingen voor elkaar te krijgen. Dat kan een manier zijn om snel doelen te bereiken en dus levert het heel wat op. Niet altijd wordt er bewust stil gestaan bij wat dit gedrag de organisatie (immaterieel) kost. En is dít de juiste interpretatie van krachtig leiderschap?
Daadkracht boven draagvlak?
Moeilijke tijden laten het ware karakter zien van mensen, dus ook dat van de leider. Daadkrachtig leiderschap is in heel veel organisaties gewenst en misschien ook wel noodzakelijk. Maar al te vaak wordt krachtig leiderschap verward met dominant leiderschap. De dominante leider denkt er goed aan te doen om pressie uit te voeren; ‘zo gaan we het doen…’ Voor de korte termijn werkt dit uitstekend. Iedereen is namelijk alert en komt in de actiestand. Want ja, als de baas het zegt, dan moet het gebeuren. De krachtige leider is de baas en hij zorgt dat zijn lijn wordt gevolgd, no-matter-what: “Jij moet dit doen, omdat ik zeg dat je het moet doen.” Het zoeken naar draagvlak is hem niet gegeven. Hoe anderen dat ervaren? Dat is niet echt interessant voor deze leider, want al snel worden er concrete doelen behaald en hij voelt zich daardoor gesterkt in zijn aanpak. “Zie je wel, mijn aanpak is zo slecht nog niet…”
En voor de korte termijn is het inderdaad zo slecht nog niet…
Bouwen aan vertrouwen
De impact van het dominante leiderschap voor de lange termijn is echter heel anders. Voor de lange termijn willen mensen een leider die consistent is in zijn gedrag en waarop kan worden vertrouwd. Hoe bouwt een leider vertrouwen op? Door o.a. het creëren van draagvlak. Hij zorgt ervoor dat iedereen achter een besluit staat. Een ander aspect waarmee een leider vertrouwen opbouwt is dat hij onder elke omstandigheid rustig blijft. Stress is een factor die niet past bij een krachtige leider. Op onbewust niveau zorgt het er namelijk voor dat mensen de leider als onbetrouwbaar gaan zien. Waarom? Omdat leiders volgers hebben en die volgers uitsluitend volgen als de leider weet waar hij op lange termijn heen gaat en besluiten afgewogen neemt. Stress zorgt ervoor dat we minder goed afwegingen kunnen maken omdat de dialoog ontbreekt en de focus komt te liggen op de korte termijn. Dat is logisch, want de problemen en crisis die de stress veroorzaken moeten zo snel mogelijk worden opgelost, dus ‘dit gaan mijn medewerkers vandaag doen om het op te lossen!!!’
Wilskracht
Krachtig leiderschap bestaat volgens mij niet uit dominantie. In tegendeel. Krachtig leiderschap bestaat uit wilskracht, wat in de meeste gevallen leidt tot duurzaam succes. Er wordt consistent gestuurd en mensen snappen vaak veel beter waarom. Deze wilskracht gaat samen met een aantal andere belangrijke factoren; empathie en doorzettingsvermogen. Wanneer de leider dit bezit, is dit voor mensen een leider waarop kan worden gebouwd. Het is een stabiele factor, ook in moeilijke tijden. Dat is wat het karakter laat zien en waarop mensen aanhaken. Het vertrouwen in de leider neemt toe, die daardoor krachtig en met twee benen op de vloer de organisatie kan leiden.
Dat is voor de langere termijn veel krachtiger dan een leider die kosten wat het kost zaken doorduwt…
Ben jij benieuwd naar de verschillende soorten leiderschapsstijlen? Ik heb deze eerder behandeld in verschillende blogs. Lees meer over transformationeel leiderschap, coachend leiderschap, Laissez-Faire leiderschap en democratisch leiderschap.